Tilni tanlang

16-hafta: homiladorlik belgilari va bolaning rivojlanishi

O’qish vaqti: 5 daqiqa

Homiladorlikning 16-haftasi — nechanchi oy?

taqvim

4 oy (Trimestr 2)

homilaning belgisi

16-haftada homilaning rivojlanishi

Farzandingiz ancha harakatchan bo‘lib qoladi va qorinda yengil turtishlarini his qilishingiz mumkin. 

homilador ayol

Tanada qanday o‘zgarishlar sodir bo‘ladi?

Homiladorlikni 16-haftasiga kelib qorinda turtishlarni his qilishingiz mumkin.

quyosh

D vitamini

D vitaminni ko‘p qabul qilish siz va farzandingiz uchun nega muhim sanaladi? 

16-haftada homilaning rivojlanishi

homilaning 16 haftasi

Homilaning kattaligi qanday? Uning ko‘rinishi qanaqa?

Bu davrda homilaning kattaligi avokadadek keladi va uzunligi 11,6 sm atrofida bo‘ladi. Vazni esa taxminan 100 gramm1. Bu bosqichda kuniga 28 litrdan ortiq qonni haydashga qodir qon aylanish tizimi ishlay boshlaydi.

Farzandingiz qo‘l va barmoqlarini ega boshlashi mumkin. U qo‘lini musht qilishni va qovushtirishni o‘rganadi. Bolaning nerv tizimi rivojlanishi bilan uning harakatlari ko‘lami ham kengayib boradi.

U sizning ovozingizni ham taniydi. Tadqiqotlardan ma’lum bo‘lishicha, ona qornida paytida qo‘shiq eshitgan bolalar tug‘ulgandan keyin ham bu holatga reaksiya bildiradi.  Shu boisdan bola uchun beshik tanlashda oqilona yondashing3.

Bola mimik harakatlarni bajarishni boshlaydi, ammo ularni boshqara olmaydi2. Ta’kidlash joizki, bu davrda bola rivojlanishda katta o‘zgarishga tayyorlanadi – keyingi bir necha haftada uning vazni ikki martadan ham ko‘proqqa ortadi4.

homilador ayol belgisi

Sizning chaqalog’ingiz, bu hafta

Dunyo bo’ylab 700 mingga yaqin bo’lajak onalar va yosh ota-onalar klubiga qo’shiling.

Homiladorlikning 16-haftasi (ikkinchi trimestr)

Tanada qanday o‘zgarishlar sodir bo‘ladi?

16-haftaga kelib, yon-atrofdagilar homilador ekanligingizni oddiy ko‘z bilan ham payqashlari qiyin emas. Shu bilan birga 16-haftada qorinni kattaligi har xil bo‘ladi: ayrimlarda oldingidek qorin uncha bilinmaydi, kimlardadir seziladigan darajada bilinib qoladi. Har bir ayol o‘ziga xos xususiyatlarga ega, shuning uchun homilador ayol o‘zini boshqalar bilan solishtirib, tashvishlanishiga sabab yo‘q.

Tanada gormonlarning toboro ko‘p ishlab chiqarilishi shilliq pardaga qon oqimini ham oshiradi, shu boisdan shishishni his qilasiz. Buning natijasida burningiz qonasa, ajablanmang. Tuzli spreylar va plastirlar burun bitishini yengillashtirishda xavfsizdir3.

Gormonlar ham venalar kengayishiga sabab bo‘lishi mumkin. Qon oqimi kuchayishi bilan birga varikoz paydo bo‘lish ehtimoli yo‘q emas. Ammo tashvish tortmang – farzandingiz tug‘ilgach, bu o‘tib ketadi5.

Rivojlanayotgan homilani ko‘tarishdan belingiz og‘riyotgan bo‘lsa ham, 16-haftadan keyin faqat qisqa muddat davomida chalqanchasiga yotishingiz yoki shu holatda mashqlarni bajarishingiz mumkin, chunki bu qon bosimi tushib ketishi va bosh aylanishiga sabab bo‘lishi mumkin.6.

16-haftada homiladorlik belgilari

kelajakdagi ona bel og'rig'idan azob chekmoqda

Ko‘pchilik ayollar birinchi trimestr tugashi bilan o‘zlarini yaxshi his qila boshlashadi. Ammo homiladorlikning 16-haftasida quyidagi belgilar sizga avvalgidek noqulaylik tug‘dirishi mumkin:

• Ko‘krakning kattalashishi va uning sezuvchaligini oshishi.

• Qabziyat. Qindan ajralishlarning ko‘payishi.

•Milklarning qonashi.

Venalarning varikoz kengayishi

• beldagi og‘riq.

D vitaminining ahamiyati

Homilador ayollarda D vitamini yetishmovchiligi xavfi oshishi mumkin, shuning uchun bu vitaminni yetarli miqdorda qabul qilishga jiddiy e’tibor bering7. Vitaminli qo‘shimchalarni har kuni iste’mol qilish siz va farzandingizning sog‘ligini himoya qiladi.

Teringiz qoramtir tusda bo‘lsa, bu organizmingiz D vitamini ishlab chiqishiga ta’sir qilishi mumkin va tarkibida D vitamin mavjud qo‘shimchalarni iste’mol qilishingiz kerak bo‘ladi.

homiladorlik paytida yugurish

Quyosh nuri D vitaminning tabiiy manbasi sanaladi, ammo haddan ortiq uning ta’siri ostida bo‘lishdan saqlaning. Oktabrdan aprelga qadar organizm yozda to‘plangan zaxiralardan foydalanadi8.

Bir qator mahsulotlar tarkibida D vitamini mavjud, ammo ularning miqdori cheklangan. Yog‘li baliq, tuxum sarig‘i va vitaminlarga boyitilgan mahsulotlar D vitaminning kam uchraydigan ozuqaviy manbalaridandir. Buyuk Britaniyada faqat oziq-ovqat mahsulotlarining o‘zidangina bu vitaminni yetarli miqdorda o‘zlashtirish ko‘pchilik uchun qiyin8.

Shu sababdan barcha homilador va emizikli ayollarga har kuni 10 mkg miqdorda D vitamin qabul qilish tavsiya etiladi. Bu miqdor sizning ehtiyojingizni qoplash va bolaga dastlabki 6 oyligida zarur bo‘lgan zaxiralarni yaratish uchun yetarli.

Ilmiy izoh

D VITAMINI

Nutricia asosida

Bolaga D vitamin zarurdir, chunki u suyaklarni rivojlanishida muhim o‘rin tutadi va organizmda kalsiy va fosfat darajasini nazorat qilib turadi7. D vitamini yetishmovchiligi bolalarda raxit va kattalarda osteomalyatsiya (suyaklarda og‘riq) kabi kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin7. Erta bahordan sentabrning oxiriga qadar quyosh nurlaridan yetarli miqdorda D vitamini olishingiz, quvonarli holat, albatta.

Homiladorlik paytida iste’mol qilish tavsiya etilmaydigan mahsulotlar

Homiladorlikning turli haftalarida ovqatlanishda tafovutlar yo‘q, umuman olganda bu davrda quyidagi mahsulotlarni iste’mol qilish tavsiya etilmaydi:

xom va toliq pishmagan gosh taqiqlanadi

Xom va to‘liq pishmagan go‘sht

taqiqlangan 2

Pasterizatsiya qilinmagan sut va sut mahsulotlari

taqiqlangan

Jigar va tarkibda A vitamin yuqori bo‘lgan mahsulotlarni haddan ortiq ko‘p iste’mol qilish

taroz

Homiladorlik paytida qancha vazn oshishi optimal sanaladi?

Homiladorlik paytida vazn ortishi homiladorlikkacha bo‘lgan vazningizga bog‘liq va homilador ayollarda bu keskin farq qilishi mumkin. Bo‘lg‘usi onalarning ko‘pchiligida homiladorlik paytida 10 kg.dan 12,5 kg.gacha vazn ortadi, homilaning vazni esa buning bir qismini tashkil etadi13. Homiladorlikda vazn oshishi haqida barcha kerakli ma’lumotlarni bilib oling.

BATAFSIL O’QISH

  1. NHS Start 4 Life. 2nd trimester, week 16. [Online]. Available at: https://www.nhs.uk/start4life/pregnancy/week-by-week/2nd-trimester/week-16/#anchor-tabs [Accessed October 2019].
  2. NHS. You and your baby at 13-16 weeks pregnant [Online]. Available at: www.nhs.uk/conditions/pregnancy-and-baby/pages/pregnancy-weeks-13-14-15-16.aspx Page last reviewed: 17 July 2018. Next review due: 17 July 2021.
  3. What to expect. 16 Weeks Pregnant [Online]. Available at: https://www.whattoexpect.com/pregnancy/week-by-week/week-16.aspx Reviewed October 2019.
  4. Baby Centre. 16 weeks pregnant: fetal development. Available at: https://www.babycentre.co.uk/16-weeks-pregnant Last reviewed: November 2016.
  5. What to expect. Varicose Veins During Pregnancy [Online] Available at: https://www.whattoexpect.com/pregnancy/symptoms-and-solutions/varicose-veins.aspx Reviewed January 2018.
  6. Tommy’s. 16 weeks pregnant – all you need to know [Online]. Available at: https://www.tommys.org/pregnancy-week-by-week/16-weeks-pregnant-whats-happening Last reviewed: June 25th, 2018. Next review: June 25th, 2021.
  7. NHS. Vitamin D [Online]. Available at: https://www.nhs.uk/conditions/vitamins-and-minerals/vitamin-d/ Reviewed March 2017. Page last reviewed: 3 March 2017. Next review due: 3 March 2020.
  8. NHS. How to get vitamin D from sunlight [Online]. Available at: www.nhs.uk/Livewell/Summerhealth/Pages/vitamin-D-sunlight.aspx Page last reviewed: 31 August 2018. Next review due: 31 August 2021.
  9. NHS choices. How much weight will I put on during my pregnancy? [Online]. Available at: https://www.nhs.uk/chq/Pages/2311.aspx?CategoryID=54 Page last reviewed: 18 October 2018. Next review due: 18 October 2021.

Yangilangan sana: 2019-yil 4-dekabr

shifokor

Farzandingizning kelgusidagi salomatligi hozir shakllanmoqda

Biz Nutricia Club jamoasi tajriba moslashuvchanlikni rivojlantirishga yordam berishiga, homiladorlik paytida yoki tugʻruqdan keyin har qanday yangi sharoitga duch kelish Sizning farzandingizning kelgusidagi rivojlanishiga taʼsir qilishi mumkinligiga ishonamiz. Bizning malakali ekspertizamiz va qoʻllab-quvvatlash boʻyicha mutaxassislarimizning kunu-tun ishlashi  tufayli biz Sizga va Sizning farzandingizga kelgusida sogʻlom boʻlishingizda yordam beramiz.

NUTRICIA CLUBʼGA QOʻSHILING

Mavzu bo‘yicha maqolalar

Ushbu veb-sayt “Nutricia Export B.V.” kompaniyasining mulki sanaladi; kompaniya ro‘yxat raqami: 05054856, manzili: Lange Kleiweg 6, 4-qavat “Lobbi”, 2288 GK Rijswijk, Gollandiya.

Muhim ma'lumotlar: Ushbu veb-saytdagi ma'lumotlar, shu jumladan matn, grafikalar, rasmlar, havolalar, audio malumotlar, video malumotlar, bayonotlar, har qanday bashorat qiluvchi kalkulyatorlar yoki vositalar yoki simptom tekshirgichlarining natijalari, prognoz kunlari va / yoki sanalari va boshqa materiallar, shu jumladan, lekin ular bilan cheklanmagan umumiy ma'lumot uchun. faqat siz uchun va / yoki sizning (tug'ilmagan) bolangiz uchun sog'liq yoki tibbiy maslahat, diagnostika yoki davolash sifatida ko'rib chiqilmasligi kerak. Ushbu veb-saytda joylashgan ma'lumotlarga ishonib bo'lmaydi va siz uchun va / yoki sizning (tug'ilmagan) bolangiz uchun aniq yoki aniq bo’lmasligi mumkin. Tibbiy holat va / yoki tibbiy alomatlar bilan bog'liq har qanday savol bilan har doim shifokoringiz yoki boshqa malakali tibbiyot hodimlarining maslahatiga murojaat qiling. Ushbu veb-saytda o'qiganingiz yoki maslahat beruvchi insonlardan biri bilan suhbatlashganingiz sababli hech qachon professional tibbiy maslahatni e'tiborsiz qoldirmang yoki uni ko’rigidan o’tishni kechiktirmang. Favqulodda vaziyatda (sog’lik holati shubhada) bo'lsa, darhol shifokoringizga yoki tez-yordam xizmatiga qo'ng'iroq qiling. Nutricia va uning filiallari ushbu veb-saytda har qanday shaklda mavjud bo'lgan har qanday tarkib va uning to'g'riligi, to'liqligi, etarliligi, muvofiqligi, sifati, ishonchliligi va aniqligi to'g'risida ushbu veb-saytda ma'lumotlarga hech qanday kafolatlar, va tavsiyalar bermaydilar. QO'LLANILADIGAN QONUNLAR TO'G'RISIDA, Nutricia va uning filiallari ushbu veb-saytda ma'lumotlardan foydalanish, ular bilan bog'liq holda yoki ulardan foydalanish bilan bog'liq barcha majburiyatlarni o’z zimmasiga olmaydi.

Ko‘krak bilan emizish chaqaloqlar uchun hammasidan yaxshi sanaladi

Iltimos, oldin quyidagi muhim bildirishni o‘qib chiqing

“Davomi” tugmasini bosish orqali siz  Nutrilon bolalar suti va boshqa mahsulotlar to‘g‘risidagi axborot bilan tanishishingiz mumkin. Agar siz davom etishni istasangiz, Nutricia Club Uzbekistan sizning individual so‘rovingiz bo‘yicha bu ma’lumotni axborot maqsadlarida taqdim etishiga rozilik bildirgan bo‘lasiz.  Iltimos, farzandingizni sut bilan boqish va qattiq taomlarga o‘tish borasida asosli tanlovga erishish uchun tibbiyot xodimi bilan maslahatlashing.Ko‘krak bilan emizish chaqaloqlar uchun hammasidan yaxshi va ko‘plab afzalliklar beradi. Ko‘krak bilan emizishga tayyorgarlik ko‘rishda va emizish davrida siz sog‘lom, muvozanatlangan ovqatlar tanovul qilishingiz juda muhim. Hayotning birinchi haftalarida ko‘krak suti va sun’iy oziqlantirishni uyg‘unlashtirish o‘z ko‘krak sutingiz kelishini kamaytirishi mumkin va ko‘krak bilan emizmaslik qarorini bekor qilish qiyin bo‘ladi. Sun’iy oziqlantirish (bolalar ozuqasi)dan foydalanishning ijtimoiy va molyaiviy oqibatlarini inobatga olish zarur. Bolalar ozuqasini noto‘g‘ri iste’mol qilish yoki nomuvofiq oziq-ovqat mahsulotlari yo oziqlantirish uslublaridan foydalanish salomatlik uchun xavf tug‘dirishi mumkin. Agar siz bolalar ozuqasidan foydalansangiz, ishlab chiqaruvchining qo‘llash bo‘yicha yo‘riqnomalariga qat’iy rioya etishingiz kerak – bu yo‘riqnomalarga rioya etmaslik farzandingiz og‘rib qolishiga olib kelishi mumkin.

x