Homiladorlikning 39-haftasi

Bola tug‘ilishiga bir haftacha qoldi, bu paytda uning bo‘yi taxminan 36 sm va vazni 3,2 kg bo‘ladi¹. Ammo bu bosqichda yuqoridagi raqamlar faqat o‘rtacha ko‘rsatkich bo‘lib, u turlicha bo‘lishi mumkin, ya’ni o‘rtachadan ancha katta yoki kichik. Bolani yo‘ldosh bilan bog‘lab turadigan va uning hayot faoliyatini ta’minlaydigan kindik ham endi ancha uzun – taxminan 51 sm¹.

Bu paytda bola tanasining barcha qismlari mavjud, shunisi qiziqki, tug‘ilganda uning suyaklari soni katta odamnikidan ko‘proq. Umumiy olganda, tug‘ilgan paytda bolada 300 ta suyak bo‘ladi, u rivojlanib o‘sishi bilan bu suyaklarning bir nechtasi qo‘shilib ketadi, keyinchalik hammasi bo‘lib unda 206 ta suyak qoladi¹.

Bola tug‘ilganda birinchi yaqqol ko‘zga ko‘rinadigani ko‘krak (agar qiz bo‘lsa) va jinsiy a’zolar sohasida (asosan bolalarda) shish. Bunga homiladorlik gormonlari sabab bo‘lgan. Har qanday shishish tug‘ruqdan keyin ko‘p o‘tmay yo‘qolishi kerak¹.

Bu bosqichda farzandingizning miyasi tez rivojlanishda davom etadi va uning tanasi kabi bolalikda va keyingi davrda ham rivojlanish va o‘sishdan to‘xtab qolmaydi².

Bu paytda tug‘ruq va bola bilan uchrashishga ko‘proq e’tibor qaratilsa ham, tez orada uni ko‘krak bilan oziqlantirishga diqqatingizni jamlashingiz kerak bo‘ladi. 

Ona suti farzand uchun noyob ozuqa. Zaruriy ozuqaviy moddalar, jumladan uglevod, oqsil, yog‘lar, shuningdek YTYK, nukleotid, pribiotik, vitaminlar, minerallar va antitanalarning muvozanatlashitirilgan uyg‘unligi hisobiga organizm sut hosil qilib, birinchi kunlardanoq bolani sut bilan ta’minlaydi.

Ushbu murakkab modda bola o‘sishi bilan uning ehtiyojlariga moslashib boradi va doimiy rivojlanishiga yordam beradi.

Ko‘krak bilan oziqlantirish davrida muvozanatlashtirilgan sog‘lom va yaxshi parhez siz va farzandingizni kerakli ozuqa bilan ta’minlaydi. Oziq-ovqat mahsulotlarining barcha asosiy guruhlaridan minimal ishlov berilgan yangi, ozuqaviy turli xil mahsulotlarni iste’mol qilish bola optimal rivojlanishi uchun zarur bo‘lgan keng ko‘lamdagi ozuqaviy moddalar bilan ta’minlovchi sut miqdori yetarli bo‘lishiga yordam beradi.

Ko‘krak bilan oziqlantirish davrida o‘zingizning sog‘lom ratsioningizga quyidagi mahsulotlarni kiritishga harakat qiling³:

• Har kuni turli meva va sabzavotlardan kamida 5 porsiya..
• Non, makaron, guruch va kartoshka kabi tarkibida kraxmal ko‘p mahsulotlar (imkon qadar butun donlisidan tanlang).
• Yog‘siz go‘sht oqsili, baliq, tuxum, dukkaklilar va yong‘oq.
• Haftasiga kamida 2 porsiya baliq, jumladan yog‘li baliqdan.
• Sut, pishloq va yogurt kabi sut mahsulotlari, yog‘sizi ma’qulroq.

Boshqa ko‘plab afzalliklari bilan bir qatorda ona sutida iste’mol qilingan mahsulotlarni ta’mi ham bo‘lib, bu bola keyinchalik sutdan qattiq ovqatlarni yeyishga o‘tayotganda u ushbu mahsulotlarni qabul qilishiga katta yordam berishi mumkin. Agar sog‘lom, muvozanatlashtirilgan parhezga amal qilsangiz, demak farzandingiz ham bir kun kelib shu yo‘ldan boradi.